قیف آزمایشگاهی
قیف آزمایشگاهی وسیلهای است با بدنهای مخروطی شکل و دهانهای باریک که معمولاً از شیشه یا پلاستیک ساخته میشود. هدف از طراحی این ابزار، انتقال کنترلشدهی مایعات یا پودرها از ظرفی با دهانه بزرگ به ظرفی با دهانه کوچکتر است.
در بسیاری از آزمایشها لازم است مایع یا محلول از بشر یا ارلن به بالن یا لوله آزمایش منتقل شود. بدون استفاده از قیف، احتمال ریختن و هدر رفتن ماده زیاد است. قیف آزمایشگاهی دقیقاً برای همین منظور طراحی شده است تا با کمترین اتلاف و بیشترین دقت، این انتقال انجام گیرد.
کاربردهای قیف آزمایشگاهی
قیف آزمایشگاهی در ظاهر ابزار سادهای است، اما در عمل کاربردهای فراوانی دارد. برخی از مهمترین کاربردهای آن عبارتاند از:
-
انتقال مایعات:
از پرکاربردترین موارد استفاده از قیف، انتقال مایعات بین ظروف مختلف آزمایشگاهی است؛ بهویژه زمانی که دهانه ظرف مقصد باریک باشد. -
فیلتراسیون (جداسازی جامد از مایع):
با قرار دادن کاغذ صافی در داخل قیف، میتوان ذرات جامد را از مایعات جدا کرد. این روش ساده و رایجترین روش فیلتراسیون در محیطهای آموزشی و تحقیقاتی است. -
انتقال مواد پودری:
قیفهای مخصوص پودر دارای دهانهی پهنتر و استم کوتاهتر هستند تا مواد خشک یا دانهای راحتتر عبور کنند. -
جداسازی فازها:
در برخی آزمایشهای ساده، قیف معمولی برای جداسازی مایعات غیر قابل امتزاج (مانند آب و روغن) نیز کاربرد دارد، هرچند برای کارهای دقیقتر از قیف جداکننده استفاده میشود. -
کاربرد آموزشی:
در مدارس، دانشگاهها و دورههای آموزشی، قیف آزمایشگاهی یکی از ابزارهای ضروری برای آموزش مفاهیم پایهای آزمایشگاهی است.
جنسهای رایج در تولید قیف آزمایشگاهی
-
شیشه بوروسیلیکات:
مقاوم در برابر شوک حرارتی، مواد خورنده و قابل اتوکلاو؛ انتخاب حرفهای برای آزمایشگاههای تخصصی. -
پلیپروپیلن (PP):
مقاوم در برابر مواد شیمیایی و اسیدهای ضعیف، سبک و قابل استفاده در دماهای متوسط. -
پلیاتیلن (PE):
گزینهای اقتصادی برای محیطهای آموزشی یا آزمایشهای عمومی. -
تفلون (PTFE):
مقاومترین جنس در برابر مواد خورنده و حرارت بالا، اما قیمت آن بالاتر است.

ویژگی قیف
همان طور که می دانید قیف ها به عنوان جدا کننده ترکیبات قابل شناخت هستند به گونه ایی که در ابعاد مختلفی تولید می شوند هرچه قیف از نظر استاندارد تبعیت کند استفاده بهتری خواهد داشت اصولا ابعاد مناسب برای هر قیف از ۸ تا ۱۰ سانت می باشد این ابزار مخروطی دارای یک سری برش خورده به صورت اریب می باشد به طور معمول دو کار کاربردی در جداسازی مایعات و انتقال پودر های جامد دارد هرچه انتهای قیف فضای داخلی کمتری داشته باشد کارایی به سزایی دارد
معرفی انواع قیف
قیف ها در دو جنس شیشه ایی و پلاستیکی در دسترس می باشند که بیشترین مصرف قیف از نوع پلاستیکی می باشد که به همین منظور،قیف انواع مختلفی دارد که عبارتند از :
- قیف ساده
- قیف دکانتور
- قیف پوخنر
- قیف قطره چکان و….
آشنایی با قیف دکانتور و قطره چکان
بهتر است بدانید که گاهی برای تعیین چگالی مایعات از قیف ها هم استفاده می شود به عبارتی حین جداسازی مایعی که به سطح کوچکتر قیف نزدیک شود چگالی بالایی دارد و می توان از دو مایع به خوبی به عنوان حلال های پرچگال و کم چگال رونمایی کرد حتی گاهی برای مانع از تبخیر میتوان درپوش قیف را بررسی دهانه گذاشت.
در حالی که قیف قطره چکان از زیر مجموعه های دیگری چون :
- استوانه ایی
- گلابی شکل
لوله متعادل تشکیل شده است. تنها مزایای به سزایی که قابل مشاهده است کنترل دقیق مایعات در این قیف می باشد چون بسته به قابلیت ها و تنوع شکلی که دارد از واکنشگرها استفاده می شود تا بدون خطر بتوان واکنشگرها را از دهانه قیف عبور داد و تا حدامکان از فشار کاذب جلوگیری میکند چون لوله های مخصوص کنترل فشار قابلیت تنظیم ورود و خروج را به همراه دارند البته قیف ها بیشتر در مراکز آزمایشگاهی و شیرینی پزی قابل استفاده می باشد و به ندرت در برخی منازل هم می توان دید.

طرز کار قیف شیشه ای:
برای انجام این کار ابتدا قیف باید شسته و خشک شود. سپس کاغذ صافی مناسب برای قیف و ذرات رسوب را انتخاب کنید. کاغذ صافی قیف دار مناسب است که بعد از قرار گرفتن در قیف حدود نیم سانتی متر و نیم از لبه قیف پایین تر است و برای ذرات رسوب زمانی مناسب است که آب زیر فیلتر کاملاً کلر باشد.
برای قرار دادن کاغذ صافی در قیف ابتدا باید آن را چندین بار تا کنید و به شکل قیف درآورید و داخل آن قرار دهید. برای اینکه کاغذ به قیف بچسبد باید خیس بخورد و با یک انگشت تمیز کاغذ صافی کاملا به دیواره قیف بچسبد. اگر کاغذ صافی به طور کامل به قیف نچسبد و حباب های هوا بین کاغذ و دیواره داخلی قیف باقی بماند، فرآیند فیلتر کردن کند می شود.
انواع قیف آزمایشگاهی
قیف آزمایشگاهی پلاستیکی
این مدل ابتدایی ترین نوع قیف است. که در سایزهای کوچک و بزرگ تولید می شود. این قیف از شیشه و پلاستیک ساخته شده است. این قیف ها از یک گردن باریک در پایین و یک قسمت مخروطی در بالا تشکیل شده است. بسته به طول گردن، عملکرد این قیف ها متفاوت است.
قیف آزمایشگاهی شیشه ای
قسمت لوله ای این دستگاه به قدری باریک است که به طور خودکار محلول را صاف می کند. این دستگاه برای فیلتر مایعات و جداسازی رسوب از مایع استفاده می شود.
فروش قیف آزمایشگاهی
۱. قیف ساده آزمایشگاهی (Simple Funnel)
معرفی:
قیف ساده رایجترین و ابتداییترین نوع قیف است که برای انتقال مایعات یا مواد پودری از ظرفی به ظرف دیگر استفاده میشود. طراحی آن شامل یک بخش مخروطی و یک لوله باریک در انتهاست.
ویژگیها:
-
طراحی ساده و کاربرپسند
-
مناسب برای استفاده با کاغذ صافی در عملیات فیلتراسیون
-
تولید شده از جنس شیشه بوروسیلیکات، پلیپروپیلن یا پلیاتیلن
-
مقاوم در برابر اسیدها و بازهای ضعیف
کاربرد:
انتقال محلولها، مواد شیمیایی و پودرها در محیطهای آموزشی، تحقیقاتی و صنعتی.
۲. قیف دکانتور (Separatory Funnel / Decanter)
معرفی:
قیف دکانتور که با نام «قیف جداکننده» نیز شناخته میشود، برای جداسازی دو مایع غیرقابل امتزاج (مانند آب و روغن) استفاده میگردد. این قیف معمولاً به شکل گلابی یا استوانهای ساخته میشود و در انتهای خود دارای شیر تخلیه است.
ویژگیها:
-
جنس شیشه بوروسیلیکات مقاوم در برابر مواد شیمیایی
-
دارای درپوش در بالا و شیر تخلیه در پایین
-
موجود در حجمهای ۵۰، ۱۰۰، ۲۵۰، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ میلیلیتر
-
طراحی ارگونومیک برای کنترل آسان تخلیه فازها
کاربرد:
در آزمایشهای شیمی آلی، استخراج مایع-مایع و جداسازی محلولهای دوفازی.
۳. قیف بوخنر (Buchner Funnel)
معرفی:
قیف بوخنر برای فیلتراسیون تحت خلأ (با استفاده از پمپ و فلاسک مکش) طراحی شده است. این قیف دارای صفحهای سوراخدار در داخل خود است تا کاغذ صافی روی آن قرار گیرد.
ویژگیها:
-
ساخته شده از چینی، شیشه یا پلیپروپیلن
-
امکان جداسازی سریع مایع از جامد با فشار منفی
-
مقاومت بالا در برابر حرارت و مواد خورنده
-
قابلیت اتصال به ارلن مایر و فلاسک بوخنر
کاربرد:
در صنایع دارویی، شیمیایی، کنترل کیفیت و تصفیه محلولها.
۴. قیف قطرهچکان (Dropping Funnel / Addition Funnel)
معرفی:
قیف قطرهچکان برای افزودن کنترلشده مایعات به واکنشهای شیمیایی استفاده میشود. در بالای قیف، یک دهانهی ورودی برای پر کردن و در پایین، یک شیر یا پیچ تنظیم برای کنترل جریان وجود دارد.
ویژگیها:
-
ساخته شده از شیشه بوروسیلیکات یا پلیپروپیلن مقاوم
-
دارای شیر تفلونی ضدخوردگی
-
موجود در حجمهای مختلف از ۵۰ تا ۵۰۰ میلیلیتر
-
امکان تنظیم سرعت چکیدن مایع
کاربرد:
در واکنشهای حساس شیمیایی که نیاز به افزودن تدریجی مواد دارند.
۵. قیف هرش (Hirsch Funnel)
معرفی:
قیف هرش شباهت زیادی به قیف بوخنر دارد اما برای فیلتراسیون مقادیر کمتر از مواد جامد یا ذرات ریز طراحی شده است. در قسمت زیرین خود صفحهای سوراخدار دارد تا کاغذ صافی روی آن قرار گیرد.
ویژگیها:
-
جنس چینی یا شیشه مقاوم
-
مناسب برای کارهای آزمایشگاهی کوچک و دقیق
-
قابلیت استفاده با پمپ خلا
-
طراحی فشرده برای اشغال فضای کمتر
کاربرد:
در جداسازی ذرات کوچک و نمونههای کمحجم در تحقیقات دانشگاهی یا کنترل کیفیت.
۶. قیف تیستل (Thistle Funnel)
معرفی:
قیف تیستل دارای لولهای بلند و باریک با یک مخزن کوچک قیفیشکل در بالاست. این قیف برای افزودن دقیق مواد یا محلولها به سیستمهای بسته یا دستگاههای در حال واکنش استفاده میشود.
ویژگیها:
-
طراحی ویژه برای تزریق کنترلشده مواد
-
جنس شیشه بوروسیلیکات شفاف
-
دهانهی باریک برای عبور آهسته مایع
-
قابل استفاده با درپوشهای لاستیکی برای نصب روی دستگاه
کاربرد:
در آزمایشهای شیمی و فیزیک برای افزودن اسید یا محلول به بالن یا راکتور واکنش.
۷. قیف ایمهوف (Imhoff Funnel / Cone)
معرفی:
قیف ایمهوف در واقع یک مخروط مدرج است که برای تهنشینی و اندازهگیری مواد جامد در مایعات، بهویژه در نمونههای آب و فاضلاب به کار میرود.
ویژگیها:
-
بدنه شفاف از جنس شیشه یا پلاستیک مقاوم
-
دارای درجهبندی دقیق برای اندازهگیری حجم رسوبات
-
در مدلهای با شیر یا بدون شیر عرضه میشود
-
حجم معمولی ۱ لیتر یا ۲ لیتر
کاربرد:
در آزمایشگاههای محیطزیست، صنایع آب و فاضلاب، و کنترل کیفیت.
۸. قیف تولگرن (Tullgren Funnel)
معرفی:
قیف تولگرن یا «قیف استخراج ارگانیسمهای خاکی» ابزاری تخصصی است که برای جداسازی حشرات، کرمها و سایر ارگانیسمهای کوچک از خاک یا بسترهای طبیعی بهکار میرود.
ویژگیها:
-
طراحی مخصوص با شبکه و محفظه نگهدارنده نمونه
-
استفاده از منبع حرارتی یا نوری برای حرکت ارگانیسمها به سمت پایین قیف
-
جنس معمولی پلاستیک یا فلز سبک
-
قابلیت نصب فیلتر یا توری برای جداسازی دقیق
کاربرد:
در زیستشناسی خاک، حشرهشناسی و مطالعات اکولوژی.