سمان گلاس آینومر سلف کیور مستردنت

چکیده

این سند به بررسی جامع و کامل سمان گلاس آینومر لوتینگ خودسخت‌شونده مستردنت تیپ ۱ می‌پردازد. این سمان یکی از مواد مهم و پرکاربرد در دندانپزشکی ترمیمی است که به منظور چسباندن دائمی انواع روکش‌ها، بریج‌ها و دیگر ترمیم‌های غیرمستقیم به ساختار دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این متن، به تفصیل در مورد جنبه‌های مختلف این ماده، از ترکیبات شیمیایی و ویژگی‌های ظاهری آن گرفته تا روش‌های صحیح استفاده و کاربردهای بالینی‌اش، بحث خواهد شد. هدف اصلی این است که یک تصویر جامع و کامل از این سمان ارائه شود، به طوری که خواننده با تمام جزئیات مربوط به این ماده آشنا شود. ویژگی‌های منحصربه‌فرد این سمان، مانند آزادسازی فلوراید، زیست‌سازگاری بالا و چسبندگی شیمیایی به ساختار دندان، آن را به یک انتخاب جذاب برای دندانپزشکان تبدیل کرده است. در عین حال، مانند هر ماده دیگری، این سمان نیز دارای محدودیت‌ها و معایبی است که شناخت دقیق آن‌ها برای دستیابی به نتایج درمانی موفق، حیاتی است. در نهایت، این سمان به دلیل تعادل بین خواص فیزیکی و شیمیایی، سهولت استفاده و مزایای درمانی، جایگاه ویژه‌ای در پروتکل‌های درمانی دندانپزشکی مدرن پیدا کرده است.

• سمان گلاس آینومر لوتینگ خودسخت‌شونده مستردنت تیپ ۱ یک ماده پرکاربرد در دندانپزشکی است.

• این سمان برای چسباندن دائمی ترمیم‌های غیرمستقیم مانند روکش‌ها و بریج‌ها استفاده می‌شود.

• ویژگی‌های کلیدی آن شامل آزادسازی فلوراید، زیست‌سازگاری و چسبندگی شیمیایی است.

• مانند هر ماده دیگری، دارای مزایا و معایبی است که باید به دقت مورد توجه قرار گیرند.

روش استفاده

استفاده صحیح از سمان گلاس آینومر لوتینگ خودسخت‌شونده مستردنت تیپ ۱ یک فرآیند دقیق و مرحله‌ای است که برای اطمینان از موفقیت درمانی و دوام ترمیم، باید به دقت دنبال شود. اولین و مهم‌ترین مرحله، آماده‌سازی سطح دندان و ترمیم است. سطح داخلی ترمیم، چه فلزی و چه سرامیکی، باید به دقت تمیز و عاری از هرگونه آلودگی مانند بزاق، خون یا باقیمانده مواد موقت باشد. استفاده از پودر سنگ‌زنی (مانند ساینده‌ها) یا اسید فسفریک ضعیف برای آماده‌سازی سطوح فلزی و سرامیکی توصیه می‌شود تا چسبندگی مکانیکی بهبود یابد. برای آماده‌سازی سطح دندان، ابتدا باید دندان را با پانسل یا فرزهای الماسی به شکل مناسب تراش داد. سپس، سطح دندان باید کاملاً تمیز شده و با استفاده از پرایمرهای خاص یا حتی آب مقطر شسته شود. مهم‌ترین نکته در این مرحله، خشک نگه‌داشتن سطح دندان از بزاق و خون است، اما نباید بیش از حد خشک شود، زیرا این امر می‌تواند منجر به حساسیت پس از عمل شود. سمان به صورت پودر و مایع عرضه می‌شود و باید نسبت‌های توصیه شده توسط تولیدکننده را به دقت رعایت کرد. معمولاً یک پیمانه پودر با یک قطره مایع ترکیب می‌شود. مخلوط کردن باید بر روی یک اسلب شیشه‌ای یا پد مخصوص با استفاده از یک کاردک پلاستیکی یا استیل انجام شود. زمان مخلوط کردن بسیار کوتاه و معمولاً بین ۱۰ تا ۲۰ ثانیه است. هدف از مخلوط کردن، رسیدن به یک قوام همگن و خمیری شکل است که نه خیلی روان باشد و نه خیلی سفت. قوام مناسب به دندانپزشک اجازه می‌دهد تا سمان را به راحتی روی سطح داخلی ترمیم اعمال کند. پس از مخلوط کردن، سمان باید بلافاصله روی سطح داخلی روکش یا بریج اعمال شود. این کار باید به سرعت انجام شود زیرا سمان به سرعت شروع به سخت شدن می‌کند. پس از اعمال سمان، ترمیم باید بلافاصله و با فشار کنترل‌شده و یکنواخت بر روی دندان قرار گیرد. فشار باید تا زمانی که سمان اضافی از لبه‌های ترمیم خارج شود، حفظ شود. خارج کردن سمان اضافی مرحله بعدی است که بسیار حائز اهمیت است. سمان اضافی که از لبه‌های ترمیم بیرون می‌زند، باید بلافاصله و قبل از سخت شدن کامل، با ابزارهای مناسب مانند قلم‌های دندانپزشکی یا نخ دندان از فضای بین دندان‌ها و از لثه خارج شود. این کار از ایجاد تحریک لثه و مشکلات پریودنتال جلوگیری می‌کند. در نهایت، بیمار باید تا زمان سخت شدن کامل سمان، از هرگونه جویدن یا فشار بر روی ترمیم خودداری کند.

• آماده‌سازی دقیق دندان و سطح داخلی ترمیم بسیار مهم است.

• دندان باید تمیز، شسته شده و کمی مرطوب باشد.

• نسبت دقیق پودر به مایع (معمولاً ۱:۱) باید رعایت شود.

• مخلوط کردن باید سریع و در مدت ۱۰ تا ۲۰ ثانیه انجام شود تا به قوام همگن برسد.

• سمان باید بلافاصله روی ترمیم اعمال و ترمیم روی دندان قرار گیرد.

• فشار یکنواخت برای خارج کردن سمان اضافی لازم است.

• سمان اضافی باید قبل از سخت شدن کامل خارج شود تا از تحریک لثه جلوگیری شود.

مراحل

فرآیند سخت شدن سمان گلاس آینومر لوتینگ خودسخت‌شونده مستردنت تیپ ۱ یک واکنش شیمیایی پیچیده است که از چندین مرحله اصلی تشکیل شده است. شناخت این مراحل برای درک رفتار ماده در طول فرآیند درمانی ضروری است. مرحله اول، فاز ژل‌شدگی اولیه است که بلافاصله پس از مخلوط کردن پودر و مایع آغاز می‌شود. در این مرحله، اسیدهای موجود در مایع با ذرات شیشه در پودر واکنش داده و شبکه‌ای از نمک‌های پلی‌آکریلات کلسیم و آلومینیوم را تشکیل می‌دهند. این شبکه اولیه باعث می‌شود مخلوط به تدریج قوام بگیرد و از حالت مایع به یک حالت ژل‌مانند تبدیل شود. این فاز به دندانپزشک زمان محدودی برای کار با ماده می‌دهد که معمولاً بین ۱.۵ تا ۲ دقیقه است. هرگونه دستکاری یا فشار بر روی ترمیم پس از این زمان، می‌تواند به شبکه در حال تشکیل آسیب برساند و به شدت استحکام نهایی سمان را کاهش دهد. مرحله دوم، فاز سخت‌شدن اولیه است. در این مرحله، واکنش شیمیایی به طور چشمگیری ادامه می‌یابد و استحکام مکانیکی سمان به سرعت افزایش می‌یابد. در این فاز، سمان به حالت سختی می‌رسد که به آن اجازه می‌دهد تا در برابر نیروهای جویدن اولیه مقاومت کند. این مرحله معمولاً چند دقیقه طول می‌کشد و سمان در این مدت به طور قابل توجهی سخت می‌شود. با این حال، سمان هنوز در برابر رطوبت حساس است. مرحله سوم، فاز بلوغ و سخت‌شدن نهایی است. این مرحله طولانی‌ترین فاز است و می‌تواند تا ۲۴ ساعت یا حتی بیشتر به طول انجامد. در این فاز، واکنش شیمیایی به آرامی ادامه می‌یابد و استحکام نهایی سمان به تدریج افزایش می‌یابد. در این مدت، آب آزاد از ماده خارج شده و نمک‌های پلی‌آکریلات بیشتری تشکیل می‌شوند که ساختار سمان را به طور کامل پایدار می‌کنند. در طول این فاز، سمان کمتر به رطوبت حساس است اما برای رسیدن به حداکثر استحکام، نیاز به زمان دارد. در نهایت، مرحله چهارم، فاز آزادسازی فلوراید است. این فرآیند از همان ابتدای سخت‌شدن آغاز می‌شود اما به طور پیوسته و برای مدت طولانی (حتی تا یک سال) ادامه می‌یابد. فلوراید آزاد شده از ذرات شیشه، به ساختار دندان نفوذ کرده و به پیشگیری از پوسیدگی ثانویه کمک می‌کند. درک این مراحل به دندانپزشک کمک می‌کند تا زمان‌بندی صحیح را در طول عمل رعایت کند و از نتایج نامطلوب جلوگیری نماید.

• مرحله اول، ژل‌شدگی اولیه (۱.۵ تا ۲ دقیقه) که فرصت کار با ماده را فراهم می‌کند.

• مرحله دوم، سخت‌شدن اولیه (چند دقیقه) که سمان به قوام سخت می‌رسد.

• مرحله سوم، بلوغ و سخت‌شدن نهایی (تا ۲۴ ساعت) که استحکام نهایی حاصل می‌شود.

• مرحله چهارم، آزادسازی فلوراید (بلندمدت) که به پیشگیری از پوسیدگی کمک می‌کند.

کاربردها

سمان گلاس آینومر لوتینگ خودسخت‌شونده مستردنت تیپ ۱ به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، دارای طیف وسیعی از کاربردهای بالینی در دندانپزشکی ترمیمی و پروتزهای دندانی است. اصلی‌ترین کاربرد این سمان، چسباندن دائمی ترمیم‌های غیرمستقیم است. این ترمیم‌ها شامل روکش‌های تمام‌فلزی، روکش‌های سرامیک-فلزی (PFM)، روکش‌های تمام‌سرامیکی (مانند زیرکونیا و E-max) و بریج‌ها می‌شوند. در چسباندن این ترمیم‌ها، سمان نقش یک عامل رابط را ایفا می‌کند که فضای میکروسکوپی بین دندان تراش‌خورده و سطح داخلی ترمیم را پر کرده و اتصال محکمی بین آن‌ها برقرار می‌سازد. به دلیل چسبندگی شیمیایی این سمان به ساختار دندان (عاج و مینا)، نیاز به باندینگ‌های پیچیده و اسیدیته‌های قوی کاهش می‌یابد که این امر باعث سهولت کار برای دندانپزشک و کاهش حساسیت پس از عمل برای بیمار می‌شود. علاوه بر روکش‌ها و بریج‌ها، این سمان برای چسباندن اینله‌ها و آنله‌های فلزی یا کامپوزیتی نیز به کار می‌رود. همچنین، در ارتودنسی، از این سمان برای چسباندن براکت‌ها و نوارهای ارتودنسی به سطح دندان استفاده می‌شود. ویژگی آزادسازی فلوراید در این سمان، آن را به یک انتخاب بسیار مناسب برای چسباندن نوارهای ارتودنسی تبدیل کرده است، زیرا این ویژگی به پیشگیری از پوسیدگی‌های اطراف نوارها کمک می‌کند که یکی از مشکلات رایج در بیماران ارتودنسی است. به علاوه، این سمان می‌تواند به عنوان یک بیس یا لاینر زیر ترمیم‌های دندانی نیز مورد استفاده قرار گیرد. هنگامی که یک پوسیدگی عمیق وجود دارد، می‌توان از یک لایه نازک از این سمان به عنوان عایق حرارتی و شیمیایی برای محافظت از پالپ دندان استفاده کرد. این کاربرد به دلیل زیست‌سازگاری بالای سمان و توانایی آن در آزاد کردن فلوراید است که به دندان کمک می‌کند تا در برابر عوامل محرک خارجی مقاومت بیشتری نشان دهد.

• چسباندن دائمی روکش‌های تمام‌فلزی، PFM و تمام‌سرامیکی.

• چسباندن دائمی بریج‌های دندانی.

• چسباندن اینله‌ها و آنله‌های فلزی یا کامپوزیتی.

• چسباندن براکت‌ها و نوارهای ارتودنسی.

• استفاده به عنوان بیس یا لاینر برای عایق‌بندی و محافظت از پالپ.

مزایا

سمان گلاس آینومر لوتینگ خودسخت‌شونده مستردنت تیپ ۱ دارای مجموعه‌ای از مزایای قابل توجه است که آن را به یک انتخاب محبوب در دندانپزشکی تبدیل کرده است. اولین و مهم‌ترین مزیت، چسبندگی شیمیایی آن به ساختار دندان است. برخلاف سمان‌های رزینی که به یک باندینگ مکانیکی قوی نیاز دارند، سمان‌های گلاس آینومر قادرند از طریق پیوند یونی با یون‌های کلسیم در مینا و عاج دندان، اتصال شیمیایی برقرار کنند. این ویژگی باعث می‌شود که فرآیند چسباندن ساده‌تر و سریع‌تر باشد و احتمال نشت میکروسکوپی (microleakage) در اطراف ترمیم به حداقل برسد، که این امر به دوام بلندمدت ترمیم کمک می‌کند. مزیت دیگر، آزادسازی فلوراید است. این سمان به طور پیوسته یون‌های فلوراید را آزاد می‌کند که به استحکام بخشیدن به ساختار دندان و جلوگیری از پوسیدگی ثانویه در اطراف حاشیه‌های ترمیم کمک می‌کند. این خاصیت به ویژه در بیمارانی که مستعد پوسیدگی هستند یا در نواحی با دسترسی سخت، بسیار ارزشمند است. مزیت سوم، زیست‌سازگاری بالا است. سمان گلاس آینومر مستردنت به دلیل ترکیباتش، تحریک‌پذیری کمی برای پالپ دندان دارد و برای استفاده در نزدیکی بافت‌های حساس دندانی بی‌خطر است. این امر آن را به یک ماده ایده‌آل برای استفاده به عنوان بیس یا لاینر در ترمیم‌های عمیق تبدیل می‌کند. علاوه بر این، حساسیت پس از عمل با این سمان کمتر از سمان‌های رزینی است، زیرا فرآیند سخت‌شدن آن گرمازا نیست و نیازی به اچینگ (etching) اسیدی قوی ندارد که می‌تواند به عاج آسیب برساند. مقاومت در برابر اسید نیز یکی از مزایای این سمان است. سمان‌های گلاس آینومر در مقایسه با سمان‌های دیگر مانند سمان فسفات روی، در برابر محیط اسیدی دهان مقاومت بهتری از خود نشان می‌دهند. این مقاومت به حفظ استحکام و یکپارچگی سمان در طول زمان کمک می‌کند. در نهایت، کاربرد آسان این سمان از دیگر مزایای آن است. فرآیند مخلوط کردن ساده و عدم نیاز به ابزارها و تکنیک‌های پیچیده باعث می‌شود که دندانپزشک بتواند با سرعت و کارایی بالا کار خود را انجام دهد.

• چسبندگی شیمیایی به مینا و عاج دندان.

• آزادسازی مداوم فلوراید برای پیشگیری از پوسیدگی ثانویه.

• زیست‌سازگاری بالا و تحریک‌پذیری کم برای پالپ دندان.

• کاهش حساسیت پس از عمل به دلیل عدم تولید گرما.

• مقاومت در برابر محیط اسیدی دهان.

• روش کاربری آسان و سریع.

معایب

در کنار مزایای فراوان، سمان گلاس آینومر لوتینگ خودسخت‌شونده مستردنت تیپ ۱ دارای معایبی نیز هست که دندانپزشکان باید از آن‌ها آگاه باشند. اولین و مهم‌ترین عیب، حساسیت به رطوبت در مراحل اولیه سخت‌شدن است. در طول فرآیند سخت‌شدن اولیه، سمان می‌تواند به راحتی توسط بزاق یا خون آلوده شود که این امر به شدت استحکام نهایی و خواص مکانیکی آن را تضعیف می‌کند. به همین دلیل، نیاز به کنترل رطوبت بسیار دقیق است و دندانپزشک باید از ایزولاسیون کافی در طول عمل اطمینان حاصل کند. دومین عیب، قدرت باندینگ نسبتاً پایین در مقایسه با سمان‌های رزینی است. اگرچه این سمان به صورت شیمیایی به دندان می‌چسبد، اما قدرت پیوند آن به اندازه سمان‌های رزینی که از باندینگ مکانیکی و شیمیایی قوی بهره می‌برند، نیست. این امر ممکن است در مواردی که نیاز به استحکام کششی بسیار بالایی است، مانند بریج‌های بلند یا ترمیم‌های با آماده‌سازی دندانی ضعیف، محدودیت ایجاد کند. سومین عیب، ظاهر مات و کدر آن است. سمان گلاس آینومر به طور طبیعی ظاهری مات و گچی دارد و شفافیت سمان‌های رزینی را ندارد. این امر می‌تواند زیبایی‌شناسی ترمیم را تحت تأثیر قرار دهد، به خصوص در مواردی که روکش‌های تمام‌سرامیکی شفاف مورد استفاده قرار می‌گیرند. به همین دلیل، برای ترمیم‌های زیبایی در نواحی قدامی، معمولاً از سمان‌های شفاف‌تر استفاده می‌شود. عیب دیگر، زمان کاربری محدود است. سمان گلاس آینومر به سرعت شروع به سخت شدن می‌کند و دندانپزشک زمان بسیار کوتاهی برای مخلوط کردن و اعمال آن دارد. این زمان کوتاه ممکن است در موارد پیچیده یا چند ترمیمی، کار را دشوار کند. در نهایت، احتمال حساسیت پس از عمل نیز، هرچند کمتر از سمان‌های رزینی، اما وجود دارد. این حساسیت می‌تواند ناشی از خشک شدن بیش از حد عاج در طول آماده‌سازی دندان باشد که به باز شدن توبول‌های دنتینال و تحریک پالپ منجر می‌شود.

• حساسیت بالا به رطوبت در طول سخت‌شدن اولیه.

• قدرت باندینگ نسبتاً کمتر در مقایسه با سمان‌های رزینی.

• ظاهر مات و کدر که برای ترمیم‌های زیبایی محدودیت ایجاد می‌کند.

• زمان کاربری بسیار کوتاه.

• احتمال حساسیت پس از عمل در صورت خشک شدن بیش از حد عاج.

اثرات

سمان گلاس آینومر لوتینگ خودسخت‌شونده مستردنت تیپ ۱ اثرات متعددی بر روی ساختار دندان و بافت‌های اطراف دارد که نه تنها شامل خواص چسبندگی آن می‌شود، بلکه تأثیرات بیولوژیکی و پیشگیرانه آن را نیز در بر می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین اثرات این سمان، اثر ضدپوسیدگی آن است که ناشی از آزادسازی یون‌های فلوراید است. فلوراید آزاد شده از سمان به ساختار دندان مجاور نفوذ کرده و به مینا و عاج کمک می‌کند تا در برابر حملات اسیدی که منجر به پوسیدگی می‌شوند، مقاومت بیشتری پیدا کنند. این اثر به ویژه در حاشیه‌های ترمیم که مستعد تجمع پلاک و باکتری‌ها هستند، بسیار ارزشمند است و می‌تواند به طور مؤثری از پوسیدگی‌های ثانویه جلوگیری کند. این اثر پیشگیرانه، یکی از دلایل اصلی محبوبیت این سمان در دندانپزشکی کودکان و در بیمارانی است که ریسک پوسیدگی بالایی دارند. اثر دیگر، اثر محافظتی بر روی پالپ دندان است. سمان گلاس آینومر به دلیل زیست‌سازگاری بالا و عدم تولید گرمای زیاد در طول سخت‌شدن، به عنوان یک عایق حرارتی و الکتریکی برای پالپ عمل می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود که پالپ کمتر از تحریکات خارجی مانند تغییرات دما یا مواد شیمیایی حساس شود. همچنین، سمان گلاس آینومر می‌تواند به عنوان یک بیس یا لاینر، به مسدود کردن توبول‌های دنتینال کمک کرده و از نفوذ باکتری‌ها و سموم به پالپ جلوگیری کند. این امر به ویژه در ترمیم‌های عمیق که پالپ در معرض خطر است، بسیار حیاتی است. از سوی دیگر، اثر انبساط و انقباض حرارتی این سمان نیز قابل توجه است. ضریب انبساط حرارتی سمان‌های گلاس آینومر مشابه با ضریب انبساط حرارتی ساختار دندان است. این شباهت باعث می‌شود که سمان و دندان در پاسخ به تغییرات دمایی (مثلاً هنگام نوشیدن مایعات گرم یا سرد) به طور مشابه منبسط و منقبض شوند و از ایجاد تنش‌های داخلی و نشت میکروسکوپی در حاشیه ترمیم جلوگیری شود. این اثر به دوام و طول عمر ترمیم کمک شایانی می‌کند.

• اثر ضدپوسیدگی ناشی از آزادسازی فلوراید.

• اثر محافظتی بر روی پالپ دندان به عنوان عایق حرارتی و الکتریکی.

• انسداد توبول‌های دنتینال و جلوگیری از نفوذ باکتری‌ها.

• ضریب انبساط و انقباض حرارتی مشابه دندان که به دوام ترمیم کمک می‌کند.

ترکیبات

ترکیبات شیمیایی سمان گلاس آینومر لوتینگ خودسخت‌شونده مستردنت تیپ ۱ به دو جزء اصلی تقسیم می‌شود: پودر و مایع. شناخت این ترکیبات و نقش آن‌ها در واکنش شیمیایی، کلید درک خواص این ماده است. پودر عمدتاً از نوعی شیشه فلوئوروآلومینوسیلیکات تشکیل شده است. این شیشه یک پودر جامد و بسیار ریز است که از سیلیکا (SiO2​), آلومینا (Al2​O3​), اکسیدهای کلسیم (CaO) و فلورایدها (مانند فلوراید کلسیم و آلومینیوم) تشکیل شده است. نقش اصلی این پودر، تأمین یون‌های کلسیم و آلومینیوم است که برای واکنش سخت‌شدن سمان ضروری هستند. همچنین، این ذرات شیشه منبع آزادسازی فلوراید در طولانی‌مدت هستند که یکی از مزایای کلیدی این ماده محسوب می‌شود. اندازه و توزیع ذرات پودر بر روی خواص مکانیکی و زمان سخت‌شدن سمان تأثیر می‌گذارد. ذرات ریزتر معمولاً به سمان نهایی با سطح صاف‌تر و مقاومت بیشتر در برابر سایش منجر می‌شوند. مایع سمان یک محلول آبی از پلی‌اسیدها است. اصلی‌ترین پلی‌اسید مورد استفاده، اسید پلی‌آکریلیک (C3​H4​O2​) است که زنجیره‌های پلیمری آن مسئول تشکیل پیوند متقاطع با یون‌های فلزی پودر هستند. این پلی‌اسیدها به صورت محلول در آب قرار دارند و ویسکوزیته مایع را تعیین می‌کنند. علاوه بر اسید پلی‌آکریلیک، مایع ممکن است حاوی کوپلیمرهایی مانند اسید ایتاکونیک (itaconic acid) یا اسید مالئیک (maleic acid) باشد. این کوپلیمرها برای بهبود خواص مخلوط‌کردن و افزایش سرعت سخت‌شدن به مایع اضافه می‌شوند. همچنین، مایع ممکن است شامل اسید تارتاریک باشد که به عنوان یک تعدیل‌کننده عمل می‌کند و زمان کاربری (working time) سمان را افزایش می‌دهد. در نهایت، آب به عنوان حلال عمل کرده و نقش مهمی در فرآیند سخت‌شدن دارد. واکنش شیمیایی بین پودر و مایع، یک واکنش اسید-باز است که منجر به تشکیل یک ژل سفت و پایدار می‌شود. در این واکنش، پلی‌اسیدها یون‌های هیدروژن (H+) خود را به ذرات شیشه می‌دهند و در نتیجه، یون‌های فلزی (کلسیم و آلومینیوم) آزاد می‌شوند. این یون‌های فلزی سپس با زنجیره‌های پلی‌اکریلات واکنش داده و یک شبکه سه‌بعدی را تشکیل می‌دهند که سمان نهایی را ایجاد می‌کند.

• پودر: شیشه فلوئوروآلومینوسیلیکات (شامل SiO2​, Al2​O3​, CaO و فلوراید).

• مایع: محلول آبی از پلی‌اسیدها (مانند اسید پلی‌آکریلیک) و کوپلیمرها (مانند اسید ایتاکونیک).

• مایع: حاوی اسید تارتاریک برای کنترل زمان کار.

• واکنش شیمیایی از نوع اسید-باز است که منجر به تشکیل یک شبکه سه‌بعدی می‌شود.

ویژگی ظاهری

ویژگی‌های ظاهری سمان گلاس آینومر لوتینگ خودسخت‌شونده مستردنت تیپ ۱ به وضوح در هر مرحله از فرآیند قابل تشخیص است. این ویژگی‌ها به دندانپزشک کمک می‌کنند تا وضعیت سمان را در طول آماده‌سازی و اعمال آن ارزیابی کند. پودر این سمان به صورت یک پودر بسیار ریز و سفید یا به رنگ عاج (ivory) عرضه می‌شود. بافت پودر کاملاً یکنواخت و بدون هیچ‌گونه توده یا ذرات بزرگ است. رنگ سفید یا عاجی آن باعث می‌شود که برای چسباندن ترمیم‌های فلزی و PFM مناسب باشد، اما در مقایسه با سمان‌های رزینی، شفافیت کمتری دارد. مایع سمان به صورت یک محلول شفاف یا کمی کدر است. ویسکوزیته مایع به گونه‌ای است که به راحتی از بطری قطره‌چکان خارج می‌شود. این مایع فاقد رنگدانه است و به نظر آبکی می‌رسد، اما حاوی زنجیره‌های پلیمری بلند است که در فرآیند سخت‌شدن نقش اساسی دارند. مخلوط این دو جزء، یک تغییر قابل توجه در ظاهر ایجاد می‌کند. پس از مخلوط کردن پودر و مایع با نسبت‌های صحیح، ماده به یک قوام خمیری همگن و صاف تبدیل می‌شود. رنگ مخلوط به یک رنگ کدر و گچی تغییر می‌یابد که نشان‌دهنده شروع واکنش شیمیایی است. قوام خمیری باید به گونه‌ای باشد که نه خیلی روان باشد که از روی سطح ترمیم جاری شود و نه خیلی سفت باشد که اعمال آن دشوار شود. معمولاً در طول مخلوط کردن، دندانپزشک می‌تواند با مشاهده قوام بهینه، از صحت نسبت پودر به مایع اطمینان حاصل کند. پس از سخت‌شدن، سمان به یک ماده سخت و شکننده با ظاهری مات و گچی تبدیل می‌شود. این ظاهر گچی به دلیل ساختار غیرشفاف شیشه فلوئوروآلومینوسیلیکات است. سمان سخت‌شده به راحتی قابل تراش و پرداخت است، اما در برابر آب مقاوم است. به دلیل ظاهر مات و گچی، استفاده از آن در ترمیم‌های تمام‌سرامیکی شفاف که به زیبایی‌شناسی بالایی نیاز دارند، توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند رنگ ترمیم را تحت تأثیر قرار دهد.

• پودر: ریز، سفید یا به رنگ عاج (ivory).

• مایع: شفاف یا کمی کدر و آبکی.

• مخلوط: قوام خمیری همگن با رنگ کدر و گچی.

• سمان سخت‌شده: سخت، شکننده، مات و گچی.

نتیجه‌گیری

در نهایت، سمان گلاس آینومر لوتینگ خودسخت‌شونده مستردنت تیپ ۱ به عنوان یک ماده لوتینگ قابل اعتماد و کارآمد در دندانپزشکی شناخته می‌شود که تعادلی مناسب بین خواص فیزیکی و مزایای بیولوژیکی ارائه می‌دهد. این سمان با توانایی خود در ایجاد پیوند شیمیایی با ساختار دندان، آزادسازی فلوراید برای پیشگیری از پوسیدگی ثانویه و زیست‌سازگاری بالا، به یک گزینه ایده‌آل برای چسباندن دائمی ترمیم‌های غیرمستقیم، به ویژه روکش‌های فلزی و PFM، تبدیل شده است. سهولت در استفاده و عدم نیاز به مراحل پیچیده باندینگ، آن را به یک ابزار ارزشمند در عمل روزانه دندانپزشکی تبدیل می‌کند. با این حال، شناخت محدودیت‌های آن، از جمله حساسیت به رطوبت در مراحل اولیه سخت‌شدن و قدرت باندینگ کمتر نسبت به سمان‌های رزینی، برای دستیابی به موفقیت بالینی ضروری است. با رعایت دقیق دستورالعمل‌های تولیدکننده برای آماده‌سازی و اعمال، دندانپزشکان می‌توانند از مزایای این سمان بهره‌مند شوند و نتایج درمانی بادوام و با کیفیتی را برای بیماران خود به ارمغان آورند. این ماده همچنان به عنوان یکی از ستون‌های اصلی در پروتکل‌های چسباندن در دندانپزشکی ترمیمی باقی خواهد ماند.

• سمان گلاس آینومر مستردنت یک ماده لوتینگ قابل اعتماد است.

• مزایای اصلی آن شامل پیوند شیمیایی، آزادسازی فلوراید و زیست‌سازگاری بالا است.

• کاربرد آسان آن به دلیل عدم نیاز به مراحل پیچیده باندینگ است.

• محدودیت‌های آن شامل حساسیت به رطوبت و قدرت باندینگ نسبتاً پایین است.

• رعایت دقیق دستورالعمل‌ها برای دستیابی به نتایج موفق ضروری است.